Reisverslag, OTL04-22, Noord-Spitsbergen, Op zoek naar ijsberen en pakijs

Na lange vluchten komen we eindelijk aan op de archipel van Spitsbergen. Longyearbyen, de grootste nederzetting, ligt op het grootste eiland Spitsbergen. Het kost wat moeite om dit afgelegen noordelijke punt op de kaart te bereiken. We accepteren de inspanning en we zijn enthousiast om 8 dagen aan boord van M/V Ortelius door te brengen om de ongerepte natuur van het noordpoolgebied te verkennen. Om 16:00 gaan we aan boord van ons huis voor de komende dagen. De Ortelius ligt rustig in de haven. Het Hotel Team en het Expeditie Team verwelkomen ons vriendelijk en we installeren ons in onze hutten. De verplichte briefings zijn snel gedaan, gevolgd door de verplichte oefening. Het is altijd leuk om alle reisgenoten in het oranje volumineuze reddingsvest naar de reddingsboten te zien gaan. Snel na de drill verlaat de Ortelius de haven en brengt ons weg van de bewoonde wereld. Om 18.30 uur komen we allemaal samen voor een welkomstdrankje in de bar en drinken we een glas champagne en proosten we met onze kapitein Mika Appel. Iedereen is opgewonden voor het avontuur en de nieuwe ervaringen die de volgende dagen zullen plaatsvinden. De meeste reizigers zijn moe en houden het voor gezien terwijl wij de beschermde gebieden verlaten om richting het noorden te gaan. We slapen lekker met zachte golven.

We werden wakker met een prachtige ochtend, met laaghangende bewolking boven de bergtoppen. De wind joeg door de vallei en creëerde korte, scherpe deining, waardoor we moesten afwijken van ons oorspronkelijke plan om Starstangen te bereiken en noordwaarts moesten naar Krossfjord. Het bergachtige terrein torende boven ons uit aan beide kanten van de fjord en steeg steil tot ongeveer 800 meter, met sneeuw op de toppen en vogels die majestueus genoten van de ochtendbries. Dit landschap wordt gedomineerd door metamorf gesteente uit het midden proterzoïcum dat meer dan een miljard jaar oud is. We genoten van de boottocht naar Tinayrebukta en na de lunch vertrokken we per zodiac naar het strand voor het begin van onze wandeling. Drie groepen verlieten het strand en gingen op weg naar de wandeling. Degenen die een meer inspannende wandeling wilden, gingen recht omhoog naar de bergkam en volgden deze in het rond. Hier kwamen ze rendieren met kalveren, Alpensneeuwhoenen en veel vogels tegen. De tweede groep volgde op de voet en had de tijd om het landschap en de schoonheid van het gebied in zich op te nemen. Ze keken naar de Arctische vogels en namen de tijd om de kleinere aspecten van de flora en de vele mossen en korstmossen te waarderen. De derde groep nam de tijd om te genieten van de schilderachtige kustlijn en nam een duik in het ruige terrein bij het strand. Papegaaiduikers en zeehonden speelden in het ondiepe water en een Poolvos voegde zich zelfs even bij ons. Na het opwarmen en een samenvatting van de dag gingen we eten. De schilderachtige tocht door Lilliehöökfjorden vormde een prachtige achtergrond terwijl we aten. Na het eten kwamen we aan bij de Lilliehöökbreen, de gletsjer aan het einde van de fjord. Deze grote gletsjer is een spectaculair gezicht, met zijn 11 km brede halfronde gletsjerfront (5,5 km in een rechte lijn over de fjord). Naar schatting is meer dan 40% van het totale ijsvolume van de gletsjer binnen een eeuw verloren gegaan, wat betekent dat het water waarin we voeren nog niet in kaart was gebracht. Na dit dramatische en schilderachtige hoogtepunt keerden we om en voeren we Krossfjord uit naar het noorden, klaar voor een nieuwe dag.

S Nachts zeilen we langs de oost- en noordoostkust van Spitsbergen naar het pakijs ten noorden van Nordaustlandet op zoek naar beren en ander zeeleven. De zee is zacht en we worden wakker met een heldere hemel. Na het ontbijt bereiken we de rand van het ijs, een magisch gezicht voor wie zijn ogen erop richt. Er heerst stilte in dit witte woestijnlandschap, maar er is levendig leven in, onder en op de top. De eerste uren besteden we aan het zoeken naar het juiste type pakijs. Het puin, de ijsblokken en de drukruggen maken het zoeken naar leven aanvankelijk moeilijker. Maar al snel vinden we dichter ijs, vlakke ijsschotsen die een goede rustplaats vormen voor zeehonden, waar voedsel aanwezig is en we hopelijk betere kansen hebben om de Koning van het Noorden te spotten. Verschillende Baardrobben worden geobserveerd, sommige van relatief dichtbij. Ook worden er veel vogelsoorten gezien, zoals de Brunnichs Zeekoet, Drieteenmeeuwen, Noordse Stormvogels, Kleine Alken en zelfs een paar Ivoormeeuwen. Dit is een positief teken omdat ze vaak in de buurt van Ijsbeeren worden gezien, wachtend om de resten van een mogelijke prooi op te eten. Het schip moeiteloos door het dichte ijs voelen en zien bewegen is een ongelooflijke en unieke ervaring. Dus iedereen is aan dek, geniet van het landschap en hoopt op het eerste teken van het roofdier van de Noordelijke IJszee. Bewegen in de natuur dwingt ons om verwachtingen en controle achter ons te laten en geduldig te zijn. Ze beweegt op haar eigen manier, haar eigen ritme, haar eigen cycli en we hebben geen andere keuze dan haar stroom te volgen. S Middags geeft Barbara ons een zeer interessante lezing over de ecologie van zee-ijs, waardoor we beter begrijpen hoe zee-ijs zich vormt, wat de verschillende stadia van zee-ijs zijn en hoe belangrijk zee-ijs is voor al het leven dat het ondersteunt. We begrijpen nu ook dat het gele 'vuile' ijs dat we zo vaak hebben gezien, in wezen de basis is van het hele Arctische ecosysteem; de ijsalgen. We zijn omringd door leven, ook al moeten we nog even geduld hebben voor onze eerste glimp van geel bont. De recap volgt al snel en na het diner besluit Rinie, onze expeditieleider, dat iedereen, zowel de bemanning, het personeel als de passagiers, een vroege rustperiode verdient voordat we de volgende dag met hernieuwde energie verder gaan. De motoren van de Ortelius worden volledig stilgelegd terwijl we met het ijs meedrijven tot het ochtendgloren. Wat een bijzondere ervaring om onze eerste ijsdag mee af te sluiten.

Op een dag werden we weer wakker midden op het ijs, op zoek naar ijsberen. Na een heerlijk ontbijt verplaatsten we ons allemaal naar de buitendekken en de brug om het ijs af te speuren naar sporen van zeehonden, Ivoormeeuwen en natuurlijk de koning van de Noordpool. Het landschap is adembenemend, maar de hoeveelheid gebroken ijs op de ijsschotsen maakt het moeilijk om ijsberen te vinden. De kapitein en zijn bemanning doen geweldig werk met het navigeren over het ijs en Ortelius is gewoon gemaakt voor dit soort navigatie. Onze expeditieleider Rinie is de hele dag op het bovendek aan het scannen naar beren en zijn concentratieniveau is indrukwekkend. Om ongeveer 11:30 uur kondigt hij eindelijk aan: we hebben beren. Niet één beer, maar 3 beren tegelijk. Er is een moeder met een 1,5 jaar oud jong bij een kill, maar al snel ontdekken we dat er een subadult mannetje vastberaden op weg is naar de kill, en de moeder en het jong besluiten snel weg te gaan, het water in te stappen en weg te zwemmen. We observeren het hele tafereel terwijl het zich ontvouwt en het is erg interessant om deze interactie te zien. De moeder en het jong zwemmen heel dicht bij elkaar tot op een veilige afstand en klimmen dan uit het water om in de tegenovergestelde richting van het mannetje te verdwijnen. Het mannetje komt dan snuffelend aan bij de prooi. De moeder en het jong hebben waarschijnlijk de tijd gehad om zich goed te voeden met deze baardrob, waarbij het zeer kostbare vet, dat het grootste deel uitmaakt van wat ijsberen binnenkrijgen, is verwijderd. Het mannetje heeft dus alleen spieren en inwendige organen overgehouden. Hij profiteert nog steeds van deze tweedehands moord en eet er een deel van op. Daarna lijkt hij geïntrigeerd door de aanwezigheid van ons schip, komt wat dichterbij waardoor we een paar onvergetelijke foto's kunnen maken, en hij zwerft wat rond, gaat heen en weer tussen ijsschotsen en zwemt af en toe. We kunnen zelfs zien hoe hij door het ijs probeert te breken op zoek naar pups van Ringelrobben, maar zonder succes. Na ongeveer 2,5 uur observeren verdwijnt hij in de verte en zetten wij onze zoektocht door het ijs voort. s Ochtends kregen we een zeer interessante lezing van Christophe over Alkefjellet die we morgen gaan bezoeken, een zeer indrukwekkende klifkolonie Brünnich Zeekoeten. En 's middags geeft Rinie ons een fantastische lezing over ijsberen. We zijn allemaal gebiologeerd door de informatie die hij ons geeft, altijd gekoppeld aan een persoonlijke ervaring die hij heeft opgedaan tijdens zijn decennialange observatie van ijsberen in het Noordpoolgebied. Hij eindigt zijn lezing met de presentatie van zijn nieuwe boek over ijsberen en onze gasten kunnen het aan boord kopen om het te laten signeren door de auteur. S Avonds genieten we van een heerlijk diner bereid door onze chef-kok Heinz, en komen we allemaal samen aan de bar voor een happy hour. Deze dag zal voor altijd in onze herinnering blijven!

Na twee dagen verkennen in het pakijs was het tijd om zuidwaarts terug te keren naar Spitsbergen. Na weer een uitgebreid ontbijt waren zowel het personeel als de passagiers klaar voor het volgende avontuur: de verkenning van Wahlenbergfjorden en Palanderbukta. Ortelius voer tussen ijsschotsen door met het enigmatische poolwoestijnlandschap van Nordaustlandet op de achtergrond. Aan het eind van de ochtend kregen we het spannende nieuws dat de plek waar we 's ochtends naartoe waren gehopt vrij was. De beslissing was snel genomen om richting Alkefjellet te gaan en een korte Zodiac cruise te maken voor de lunch. Toen de zodiac's draaiden en op weg gingen naar de torenhoge basaltrotsen, liepen de gemoederen hoog op. Alkefjellet is een van de meest ongelooflijke vogelkliffen van heel Spitsbergen. Hier leven talloze vogelsoorten en het gonst er van het constante geklets en lawaai van de meer dan 100 000 bewoners. De Brünnich zeekoet is de meest talrijke van alle vogels die de verticale kliffen hun thuis noemen. Met meer dan 60 000 paren maken ze de lucht bijna zwart als ze komen en gaan van hun nestplaatsen. Tussen de nesten van de Brünnich zeekoet zitten ook zwarte zeekoet, drieteenmeeuwen en de altijd dreigende en dominante Grote Burgemeester. Terwijl we langs de voet van de kliffen voeren, waren we getuige van korte momenten van leven in de chaos. Tegen het einde van de excursie belde Rinie over de radio met het nieuws dat er een ijsbeer was gezien aan de noordkant van de kliffen. Het dier zwierf over de zeekust op zoek naar vogelkadavers. Al snel keerden de zodiacs terug naar het schip voor de lunch en een rustpauze terwijl de Ortelius zich verplaatste voor het volgende avontuur. Ons middagplan was om de omliggende landschappen op Faksevågen te verkennen. Na een briefing van Rinie kleedden de teams zich aan en gingen ze naar de zodiacs van een ander avontuur. Zelfbepalend splitsten de passagiers zich op in groepen op basis van de hoeveelheid avontuur en zoetigheid waar ze zin in hadden voor de middag. Eenmaal aan land maakten de gidsen hun vuurwapens klaar, een noodzakelijke voorzorgsmaatregel tegen de altijd aanwezige realiteit van ijsberen. Snel georganiseerd vertrokken de wandelaars met Christophe, Steffi, Charlotte en Adam. Degenen die minder calorieën wilden verbranden, gingen de heuvel op met Rinie, Barbara en Hella en degenen die op zoek waren naar informatie en inzicht, sloten zich aan bij Pierre. Faksevågen heeft op alle fronten zijn beloften waargemaakt. Gedurende onze hele tijd aan wal werden we getrakteerd op allerlei ontmoetingen met wilde dieren. Rendieren, sneeuwgorzen, paarse strandlopers, Bontbekplevieren, Kleine Rietgansen en Alpensneeuwhoenen werden allemaal talloze keren gezien. Onze tijd aan land ging snel voorbij en al snel was het tijd om terug te keren naar de Ortelius om te douchen en voor een BBQ buffet bereid door ons heerlijke kombuis team. Na het diner kozen velen ervoor om zich terug te trekken in de bar om te vieren wat een ongelooflijke dag verkennen op Spitsbergen was geweest.

Vroeg in de ochtend, iets voor 5 uur, wekte onze expeditieleider Rinie ons met geweldig nieuws. Er waren drie Blauwe Vinvissen vlak voor het schip! We kleedden ons snel aan en gingen het dek op om het grootste dier dat ooit op aarde heeft geleefd te observeren. Op het noordelijk halfrond zijn blauwe vinvissen 24-28 meter lang, kunnen ze tot 200 ton wegen en produceren ze een kenmerkende, hoge blaas die tot 12 meter hoog kan zijn. De walvissen bleven een hele tijd bij ons en lieten zelfs hun staart zien, wat vrij zeldzaam is voor deze soort. Na het ontbijt, rond 9 uur, naderden we Moffen Island, een vlak zandeiland van slechts 4-5 km2 klein. Dit natuurreservaat is een bekende verzamelplaats voor walrusstieren en een broedplaats van de beroemde Vorkstaartmeeuw. Dus trokken we onze warme kleren weer aan en gingen we op weg naar verschillende uitkijkpunten op het schip. Het meest voor de hand liggend waren de Walrussen, de eerste van de tour. We zagen drie grote hopen blubber, de meesten slapend en sommigen spelend in de zee. Toen de aankondiging van Rinnie: "twee Vorkstaartmeeuwen met een drieteenmeeuw" vlogen rond het schip! Na een paar momenten van hartstilstand om de vogels te lokaliseren, zagen we allemaal de diagnostische, zwarte, witte en grijze driehoeken op de bovenvleugel en de zwarte kop - vooral de vogelaars onder ons hadden een grote glimlach op hun gezicht na deze waarneming. Om meer te weten te komen over de Blauwe Vinvissen die we vanochtend vroeg hadden gezien, woonden we de presentatie van Hella over walvissen bij in de collegezaal. Tijdens de lunch ging Ortelius de Woodfjord in. Deze fjord snijdt ongeveer 65 kilometer de noordkust in en heeft twee zijtakken aan de westkant en twee kleine baaien aan de oostkant. De naam Woodfjord verwijst naar de grote hoeveelheden drijfhout die sommige stranden bedekken. We genoten van het prachtige landschap en de weerspiegelingen in het water terwijl we naar Mushamna voeren, onze middagbestemming. Voor onze middaglanding in Mushamna splitsten we ons op in drie groepen op basis van onze neigingen om korte, middellange of lange wandelingen te maken. De eersten die van boord gingen waren de lange wandelaars, gevolgd door de gemiddelde wandelaars en aan het eind degenen die de voorkeur gaven aan een meer ontspannen activiteit. Er lag nog wat sneeuw op de hellingen en bergen in de omgeving, wat het wandelen niet zo gemakkelijk maakte. Op onze wandelingen zagen we rendieren, Paarse Strandlopers en Rotgans. De lange wandeling ging over een helling naar een prachtig uitzichtpunt en we genoten van de warmte van de zon. De ontspannen groep maakte een kleine zodiac-tocht naar een drieteenmeeuwenkolonie aan de overkant van de baai, waar ze een Poolvos zagen op zoek naar voedsel! Voorafgaand aan het diner genoten we van een recapitulatie waar Adam en Charlotte ons korte lezingen gaven over de geschiedenis van luchtschepen in Spitsbergen en de biologie van walrussen. We moesten erg lachen toen Rinie een onvergetelijk gedicht over de walrus ten gehore bracht. Wat een geweldige afsluiting van de dag!

Vandaag zeilden we verder van Mushamma naar Poolepynten. We moesten de rekeningen van de passagiers vereffenen dus bleven we verder op zee om een sterk signaal voor het internet te krijgen. Het Expeditieteam was op volle kracht aan het zoeken naar walvissen op de brug terwijl we over het continentale plat voeren dat vaak een hotspot is voor etende baleinwalvissen. De zee was een beetje ruwer, wat het altijd moeilijker maakt om walvissen te zien, maar desondanks was iedereen erg enthousiast om onze favoriete blubberworsten, de Walrus, te zien. Na een heerlijke lunch kwamen we om 13.30 uur aan bij Poolepynten. Het Expeditie personeel was op de brug het land aan het verkennen naar Ijsberen om er zeker van te zijn dat het veilig was voor de gasten om te landen, zodiacs werden te water gelaten en het personeel was snel op weg naar de landingsplaats met geweren en veiligheidslopen. Barbara, Adam en Charlotte brachten alle gasten naar het strand van Poolepynten. De tocht was een beetje natter en wilder dan normaal, maar de gasten genoten van de rit! We landden op 300 meter van de Walrussen om ze niet te storen. Opgesplitst in twee groepen kamden we elk het strand uit terwijl we langzaam en voorzichtig de Walrus naderden. Er was zoveel te zien op het strand, van eeuwenoud drijfhout tot walviswervels, rendieren in de verte en bloeiende zomerbloemen. We hielden ons aan een limiet van 30 meter en genoten allemaal van en kregen ontzag voor de 40 mannetjes die zich allemaal op het zand wentelden, ja ik heb het over de Walrus! Ze gromden en kreunden en leken allemaal een beetje een late nacht te hebben gehad! Twee hadden zich in het water gevoed en eentje vereerde ons met zijn aanwezigheid toen hij het strand op waggelde, wow wat een geweldig gezicht. Nadat we veilig terug waren bij het schip gingen we voor anker en begonnen we aan onze 3 uur durende reis naar Longyearben om de passagiers voor die avond af te zetten. Adam was zo vriendelijk geweest om voor de gasten een diavoorstelling te maken van alle mooie momenten die we deze week hadden meegemaakt, deze werd getoond in de bar samen met de kapitein die iedereen bedankte voor een onvergetelijke week. We kregen de meesters te zien achter al het geweldige eten dat we hadden gekregen en we bedankten allemaal het hotelpersoneel voor hun harde werk om ons tevreden te houden. We zwaaiden de 30 passagiers uit die ons die avond verlieten en wensten hen een veilige reis naar huis. Nog één nachtje slapen!

Helaas komt aan elke reis een einde. De ontscheping begint vroeg, eigenlijk in de nacht, omdat sommige medereizigers en nieuwe vrienden geboekt zijn voor de vlucht van 2:30 uur 's nachts. De meesten van ons vertrekken in de ochtend. De Ortelius ligt voor anker dus dat betekent dat we genieten van onze rit terug naar de wal met onze geliefde Zodiacs. De bemanning heeft onze bagage al klaargezet, dus we zijn klaar om naar de stad of het vliegveld te gaan, afhankelijk van onze persoonlijke plannen. We kunnen nog steeds niet geloven wat we de afgelopen 7 dagen hebben meegemaakt. Dit was de reis van ons leven, we nemen zoveel mooie herinneringen mee naar huis, duizenden foto's en we hebben nieuwe vrienden gemaakt. De Noordpool is een ongelooflijke en unieke plek en we zijn dankbaar dat we deze ongerepte en kwetsbare omgeving hebben mogen zien! We willen jullie allemaal bedanken dat jullie ons hebben vergezeld op dit opmerkelijke avontuur, voor jullie geweldige gezelschap, goede humeur en enthousiasme. We hopen jullie in de toekomst weer te zien, waar dat ook moge zijn! Totale afstand gevaren: 813 zeemijl Namens Oceanwide Expeditions, kapitein Mika Appel, expeditieleider Rinie van Meurs, hotelmanager Carlos Fernandez Gomora en alle bemanningsleden en medewerkers, was het een genoegen om met jullie te reizen.