PLA06-22, reisverslag, Noord-Spitsbergen, Op zoek naar Ijsbeer & pakijs

Veel van de gasten arriveerden in Longyearbyen op de dag van inscheping. De ochtend begon met motregen en dichte mist. We moeten wachten op onze terugkeer naar Longyearbyen om het spectaculaire uitzicht te zien als je van en naar Spitsbergen vliegt. In de namiddag kwamen de gasten aan boord om hun bagage aan te treffen die al over de hutten was verdeeld. De laatste verse voorraden werden aan boord van de Plancius geladen en we wierpen onze trossen los vanaf de pier. Eenmaal onderweg ging de avond snel voorbij met de verplichte veiligheidsbriefing, een heerlijk eerste diner en natuurlijk cocktails met kapitein Torry Sakkariassen. Terwijl we 's avonds Isfjord uit voeren, in noordelijke richting naar onze eerste geplande activiteit van de reis, was er tijd om te genieten van het uitzicht op de vlakke bergen met hun tafelvormige toppen in het late avondlicht dat nu uit de laaghangende bewolking tevoorschijn was gekomen en de zon onderging.

De eerste ochtend van onze reis in het noordpoolgebied brak aan en onze expeditieleider Pablo wekte ons met een update van de weersomstandigheden die ons buiten aan het begin van dit avontuur te wachten stonden. Dertig minuten later kondigde Aleks het ontbijt aan. We waren blij met het fantastische buffet om ons met energie te vullen, zodat we klaar waren om op verkenning te gaan. Zoals bij elke expeditie moeten we beginnen met een paar briefings om ons te informeren over procedures, veiligheid en regels. Hoewel we onze impact niet kunnen elimineren, helpt de begeleiding ons om onze impact zoveel mogelijk te beperken in deze ongerepte omgeving. De eerste activiteit was een zodiac cruise bij Lilliehöökfjord om een prachtige gletsjer genaamd Lilliehöökbreen te zien. De ochtend was bewolkt en koud, maar het uitzicht was fantastisch. Deze grijze dagen helpen om de intens blauwe kleur van het ijs te vangen. We hadden geluk dat we het blauwe gletsjerijs van dichtbij konden zien, want er dreven een paar mooie ijsbergen en grommers in de baai. Op de zodiac cruise herinnerde de koude wind ons eraan waar we waren - in het noordpoolgebied. Het was een heerlijk warm gevoel om op tijd terug aan boord te zijn voor een geweldige lunch, bereid en geserveerd door het kombuis team. Het schip bleef in het gebied voor de volgende activiteit: een landing bij Signehamna. Hier konden we de historische overblijfselen zien die verband hielden met de aanwezigheid van Duitsers die er een weerstation vestigden dat begin jaren 40 een paar jaar in bedrijf was. Het expeditieteam nam ons mee voor een wandeling tussen de heuvels, sommigen van ons ook rond het meer, om bij de overblijfselen te komen van deze interessante site met enkele duistere episodes waarbij Duitsers en Noren tegenover elkaar stonden. Met alle logistiek van de dag konden we zien hoe de zodiac-operaties aan boord van de Plancius werken. Bovendien brachten ons geluk en de inspanningen van de bemanning en het personeel ons een indrukwekkende eerste dag om dit gedroomde avontuur te beginnen!

Goedemorgen Plancius! Opstaan! Het was een zonnige, prachtige ochtend. Na het ontbijt waren we klaar om Fuglefjorden te verkennen: "Vogel fjord". De naam is misleidend, want er zijn eigenlijk geen vogelkolonies in Fuglefjord. We maakten een zodiac cruise langs de Svitjodbreen gletsjer. Het panoramische uitzicht op de gletsjer was adembenemend met af en toe een afkalving. We hadden het geluk om een mannetje en een vrouwtje van de Koningseideren te zien. Na de zodiac cruise besloot onze Expedition Leader (EL) om op een rotsstrand te landen en de gletsjer op te wandelen, wat een geweldige ervaring bleek te zijn. Na de lunch was plan A om naar het eiland Fuglesongen te gaan, maar door de sterke windvlagen tot 35 knopen moesten we een plan B bedenken. Plan B was dus om een schuilplaats te zoeken dieper in Raudfjorden bij een baai genaamd Hamiltonbukta. Ondertussen zag een van de AB's die de wacht had op de brug een Ijsbeer op Alicehamna, de andere kant van de fjord dan Hamiltonbukta. Zoals op een echte expeditie werden we geconfronteerd met een onvoorspelbare situatie en onze EL kwam met een plan C: om een boottocht langs de kust te maken en het gedrag van de beren te observeren. Al snel werd het plan uitgewerkt en werd de oproep gedaan om vanuit de zodiacs naar een ijsbeer te blijven kijken, maar tegen de tijd dat we de kust bij Alicehamna naderden, was de beer verdwenen. We brachten een goed uur door in onze zodiacs op zoek naar de ijsbeer, maar zonder succes. Uiteindelijk kwamen we terug naar het schip voor een kop warme thee tijdens de avondrecapitulatie en plannen voor morgen. Na het a la carte diner naderden we al snel het eiland Moffen. Moffen is een bijzonder klein eiland, slechts vier of vijf vierkante kilometer groot. Moffen is de thuisbasis van een van de bekendste slaapplaatsen voor Walrussen in Spitsbergen. Het was een beetje mistig en regenachtig rond het eiland, maar wildliefhebbers genoten van een uitzicht vanaf het buitendek van de walruskolonie op het eiland en de meest gepassioneerden waren gezegend om een zeldzame Vorkstaartmeeuw te zien, vliegend boven de walrussen. De Vorkstaartmeeuw is een vrij kleine meeuw. Het is de enige meeuw in Spitsbergen met een zwarte kop. De vlucht van de Vorkstaartmeeuw is erg elegant. Het was de perfecte manier om de dag af te sluiten. Welterusten Plancius. Morgen wordt weer een dag vol nieuwe ontdekkingen.

Goedemorgen, goedemorgen! En wat een mooie ochtend was het! Vlak voor het ontbijt zagen we een zeehond naast het schip, een goed begin van de dag. Daarna maakten we een landing en kajakken bij Palanderbukta, waar we de optie hadden voor een langere, snelle wandeling, of een kortere wandeling langs de bergkam achter het strand. Beide wandelingen brachten ons langs een paar oude stranden, ook wel 'verhoogde stranden' genoemd, die werden gevormd door de opwaartse beweging van het land na het terugtrekken van de gletsjers in de afgelopen millennia. Hierdoor konden we boven de huidige zeekust schelpen vinden die duizenden jaren oud waren! We vonden ook bewijs van het bevriezen en ontdooien van het grondwater in de vorm van spectaculaire steenringen! Omdat fijner sediment meer grondwater bevat dan tussen de grotere rotsen, zorgt het uitzetten en inkrimpen van het water tijdens het bevriezen en dooien voor een zijdelingse beweging van de grotere rotsen. Uiteindelijk vormen de grotere rotsen prachtige cirkels, met het fijnere sediment in het midden. Sommige bloemen zijn erin geslaagd om zich te manifesteren op deze rotsachtige omgeving, waar alleen de meest winterharde planten kunnen groeien. We zagen prachtige Spitsbergen klaprozen, paarse saksifrage, pinksterbloem en gevlekte saksifrage. De kajakkers maakten een kleine strandwandeling tot aan de eerste richel voor of na de uitwisseling met het team in het water. Het water was erg kalm en gedroeg zich als een spiegel, wat de kajakkers een prachtige, surrealistische ervaring gaf. Na al dat wandelen en verkennen waren we zeker toe aan de lunch, die zoals gewoonlijk heerlijk was. Op weg naar onze volgende locatie was de lucht oranje, het water was kalm en spiegelend en overal om ons heen dreven ijsbergen... Het was prachtig! De middag leek wel een scène uit de film 'Birds' van Hitchcock. We maakten een zodiac cruise langs de steile kliffen van Alkefjellet, of Zeekoetberg, waar de zeekoeten nestelen en in de lucht zwermen. De kliffen zijn gevormd door een horizontale intrusie van doleriet in een laag kalksteen, waardoor de kliffen een zwarte kleur hebben met lichte lagen eronder en erboven. Deze kliffen hebben kleine richels, die perfect zijn voor de ca. 60.000 broedparen zeekoeten om op te nestelen, omdat ze moeilijk bereikbaar zijn voor roofdieren zoals de Poolvos. Over Poolvos gesproken, we zagen er drie vlak onder de kliffen! Eentje gaf ons zelfs een mooie show op de sneeuw! Wat een geweldige en bijzondere verschijning om een ongelooflijke dag mee af te sluiten!

Plancius zeilde de hele nacht door en voer in noordelijke richting naar de kleine archipel Sjuøyne of beter bekend als de Zeven Eilanden. We bereikten de breedtegraad van 80°20.5'N waardoor we dichter bij de Noordpool waren dan de poolcirkel. We werden om 6:30 uur precies gewekt door de zachte stem van Pablo, onze Expeditieleider. We waardeerden allemaal het ontbijt in de Lounge voordat we om 7 uur in de Zodiacs sprongen. Het kale en verlaten landschap maakt de sfeer van deze plek heel bijzonder. Alle zodiacs werden gekoppeld en vertrokken in verschillende richtingen om deze mysterieuze archipel te verkennen. Sommige zodiacs zagen Eideren, een Arctische jager in gevecht met een drieteenmeeuw en een Ivoormeeuw. Anderen zagen indrukwekkende ijsbergen met een boog. En sommigen hadden de ervaring om op de terugweg naar het schip omringd te worden door de mist. Kort na onze aankomst aan boord maakten onze hotelmanager en het team van de kombuis broodjes klaar om de hongerige magen te vullen na deze kille zodiac verkenningstocht op deze meest noordelijke archipel van Spitsbergen. Rond 10 uur voer het schip noordwaarts, met als doel het zee-ijs te bereiken. Dit is een unieke omgeving en ecosysteem dat het noordpoolgebied zo iconisch maakt. Elodie gaf ons een lezing over de vorming, evolutie en klimatologische problemen van het poolijs. We leerden dat zee-ijs geen dode zone is, maar een heel belangrijk ecosysteem waar alles wat met de natuur te maken heeft met elkaar verbonden is. Hoewel de omstandigheden zwaar zijn, gedijt het leven boven, onder en in het zee-ijs. Sommige soorten zijn volledig afhankelijk van de aanwezigheid van zee-ijs om te overleven. Zeehonden en walrussen baren en verzorgen hun jongen op het ijs, en ze zoeken voedsel in de buurt van de ijsrand en onder het ijs. Het zee-ijs is ook een jacht- en broedgebied voor ijsberen en een foerageergebied voor walvissen. Na 4 uur varen bereikten we eindelijk het zee-ijs met zijn losse ijsschotsen van eerstejaars ijs. De bewolkte lucht gaf een unieke sfeer aan de plek. We zaten allemaal op het buitendek, beleefden dit magische moment in ons leven, namen foto's en keken in onze verrekijkers om wilde dieren te vinden. We hadden de kans om tientallen Zadelrobben te zien zwemmen, een baardrob die op een ijsschots lag en een Dwergvinvis. S Avonds hadden we de verraste pool BBQ bereid en geserveerd door de kombuis en eetkamer teams op het achterdek. Het was koud, maar we eten niet elke dag een worstje naast het pakijs! De dansvloer was tot laat bezet! Het was weer een geweldige dag in het hoge noordpoolgebied!

Na het ontbijt maakten we een landing op deze prachtige plek om langs het strand te lopen en de Walrussen op het zand te bezoeken. We hoefden niet lang te wachten want de Walrussen waren aan het spelen in de zee. Een grote stier bekeek ons terwijl we in een rij stonden te genieten van de geuren en kleuren van de walrussen. Op het strand legde Marcel ons het verhaal uit achter een aantal van de historische artefacten die over de zandvlakte verspreid lagen. Hij liet ons de blubberpotten zien en legde uit hoe de Nederlandse walvisvaarders in de 17e en 18e eeuw op dit land leefden en liet ons voorstellen hoe het zou zijn om in die tijd op deze verlaten plek te leven en te werken. Al snel was het tijd om terug te keren naar het schip voor de lunch. Na onze lunch nam het team ons mee naar deze prachtige locatie, Magdalenefjord, waar we rond het strand en het mos liepen en de nestelende Sterns en Jagers tussen de rotsen ontweken. We zagen een andere plek waar walvisjacht plaatsvond en we konden in de verte de graven zien van deze onverschrokken mannen die hier begraven liggen. Na het zien van de hut aan de kustlijn en het meer met zijn prachtige weerspiegelingen was het tijd om terug te keren naar het schip om zuidwaarts te varen en een ander schip de baai in te laten varen. We zwaaiden de mensen uit die van de middag genoten op het achterdek van hun schip.

Deze ochtend begon met wat lichte regen en een zeer dikke mistlaag rond het schip. De zee was kalm, er stond geen wind en het was rustig buiten. De Expeditieleider besloot om te wachten tot de zon de mist had weggebrand en daarna begonnen we aan een zodiac cruise dicht bij de Esmarkbreen gletsjer. Kajakkers waren ook buiten, bezig met het laatste uitstapje van de reis en we zagen ze hetzelfde gebied naderen. Degenen op het water kregen de kans om op veilige afstand aanwezig te zijn bij een kalving. Sommigen van ons bleven 's ochtends aan boord en genoten van een lezing van Beth over de Noordelijke IJszee in de warmte van de lounge van Plancius. In de middag gingen we naar Alkhornet, een plek met een grote drieteenmeeuwkolonie, we hadden de kans om veel rendieren te zien die zich met hun jongen in de omgeving voedden, we bezochten de basis van de pilaren waar Beth ons het marmer en wat kwartsiet liet zien die samen de ongelooflijke torenhoge rotswand hier vormen. En tot slot deden de dapperen onder ons de Polar plunge! Wat een geweldige manier om afscheid te nemen van deze Arctische reis vol waarnemingen van wilde dieren en unieke landschappen.

Vanochtend vroeg komen we aan in Longyearbyen. Terwijl we genieten van een laatste ontbijt aan boord, worden onze koffers van boord gehaald en met de zodiacs naar de haven gebracht. De verdere reis na de ontscheping van de Plancius zou iets anders verlopen dan gebruikelijk vanwege de complicaties rond de geannuleerde vluchten. Hoewel dit voor velen uitdagend nieuws was om op terug te komen, overheerste de algehele tevredenheid na een geweldige reis zeker de sfeer aan boord. Het is een triest moment om van boord te gaan van de Plancius, die een comfortabel en gezellig thuis is geweest tijdens deze onvergetelijke reis. We hebben vele unieke momenten gedeeld, een reeks zelden geziene wilde dieren gezien en nieuwe vrienden gemaakt. Beladen met mooie herinneringen moeten we nu op weg naar onze verdere reizen.