PLA05-22, reisverslag, Noord-Spitsbergen, Op zoek naar Ijsbeer & pakijs

Veel van de gasten arriveerden in Longyearbyen op de dag van inscheping. De hele middag werd de bagage van de sleutel naar de voor anker liggende Plancius in de baai gebracht. Tegen 16.00 uur stond er een gretige rij gasten te wachten om aan boord te gaan van de Zodiac! Ons geluk met het weer betekende dat we onze natte zodiac-reizen konden bewaren voor later op de reis. Eenmaal aan boord ging de avond snel voorbij, want we hadden het druk met familiarisaties, veiligheidsbriefings, cocktails met kapitein Torry Sakkariassen en natuurlijk een heerlijk eerste diner. Toen we 's avonds Isfjord verlieten, in noordelijke richting naar onze eerste geplande activiteit van de reis, was er tijd om te genieten van het uitzicht op de vlakke bergen in het late avondlicht.

Om 7 uur precies werden we gewekt door de lieve stem van onze Expeditieleider Pablo. Het water was een stuk rustiger geworden sinds de vorige avond en dat bleef zo toen we na het ontbijt de Smeerenburg fjord binnen voeren. Een Dwergvinvis werd gezien voordat we onze ankerpositie voor de Smeerenburg gletsjer bereikten. De omstandigheden waren gunstig en we genoten allemaal van een heerlijke zodiac cruise. Er is veel beweging in de gletsjers rond Spitsbergen, waardoor ze af en toe afkalven, zoals op de Smeerenburggletsjer. We hadden hier een geweldig uitzicht op vanuit de zodiacs, wat benadrukt hoe belangrijk het is om afstand te houden van de gletsjerfronten. Na de lunch rustten we allemaal even uit voordat we aan land gingen bij Smeerenburg. Een fascinerende historische plek en als bonus lag er een mooie grote groep Walrussen op de punt. Terwijl de helft van de groep de walrussen bezocht, vertelde Marcel de andere helft over de geschiedenis van Smeerenburg, "Blubberstad". Na de wissel was er nog genoeg tijd over voor een mooie wandeling. Pablo ging in een snel tempo voorop in de wandelgroep terwijl anderen een rustiger tempo aannamen. De omstandigheden waren zwaar met modderig terrein, maar desondanks was het leuk om wat beweging en uitdaging in onze dag te hebben. Degenen die niet wilden wandelen bleven op het strand met een aantal van de gidsen of besloten een shuttle terug te nemen naar het spectaculaire uitzicht vanaf Plancius. De recap werd gedaan door Marcel, Keechy en Elodie. Marcel ging dieper in op de verhalen van de overwinteraars in Smeerenburg en liet wat beelden zien van hoe het er begin 17e eeuw uitzag. Keechy legde wat meer uit over Walrus en Elodie had een interessante recapitulatie die ons liet zien hoe gletsjers werken. Het diner werd geserveerd kort nadat Pablo plan A voor morgen had uitgelegd. De brug gaf een waarschuwing voor het weer tijdens de avond en het eerste deel van de nacht omdat de wind en de golven waarschijnlijk zouden toenemen. Maar voordat we in de woelige omstandigheden terechtkwamen, zagen we onze eerste beren. Een moeder en twee jongen hingen rond op een sneeuwplek in de uiterste hoek van Idre Norskoya. We keken maar even naar ze zodat we ze niet zouden storen, maar desalniettemin een goed begin van de reis, het was nog maar dag één!

Goedemorgen, goedemorgen op weer een prachtige dag op de Plancius! Terwijl we ons klaarmaakten voor de landing bij Mushamna, werd er een Dwergvinvis gespot, zwemmend langs het schip. De landing begon ook goed, met twee Ivoormeeuwen die rondvlogen! We splitsten ons op in drie groepen, één ging voor een lange wandeling de heuvel op, één voor een wandeling langs het strand en één liep vrij rond op het strand. Er was ook een groep die vanuit een kajak van het rustige water genoot. Het water werkte als een spiegel en weerspiegelde de omliggende bergen en gletsjers. Hoewel het landschap er kaal uitzag, zagen we toch veel mooie planten: Bergakobsschelpen, Spitsbergenpapaver, Kuifsalamander en we liepen door een 'bos' van polaire wilg. Door het vriezen en dooien in het gebied ontstonden er ook prachtige steenringen, een vorm van door vorst gevormde grond. Om de hoek van het strand waar we aan land gingen, stonden twee pelsjagershutten, waarvan er een in 1927 werd gebouwd door Hilmar Nøis, die meerdere hutten in het gebied bouwde. De tweede hut werd in 1987 gebouwd door Kjell Reidar Hovelsrud, een relatief grote, moderne hut die hij tot 1994 gebruikte voor overwintering en het zetten van vallen. Tijdens de lange wandeling vonden we ook een oude houten val die werd gebruikt om vossen te vangen. Onze plannen voor de middag werden enigszins verstoord door een berenwaarneming in de buurt van onze geplande landingsplaats bij Worsleyneset. De kapitein zag deze beer op Antenøya op een afstand van 3 km! We cirkelden rond het eiland om dichterbij te komen en terwijl we dat deden, zagen we nog een Dwergvinvis en een zeehond. Hoewel een landing te gevaarlijk zou zijn geweest, konden we de zodiacs in het water krijgen en een rondvaart maken, van dichtbij geobserveerd vanaf de brug. Terwijl we richting het eiland voeren, zagen we de ijsbeer naar het schiereiland zwemmen, waar hij op het land klom. We naderden de beer voorzichtig en observeerden hem vanaf een veilige afstand vanuit de zodiacs. De ijsbeer was een mannetje en leek goed gevoed en gezond, terwijl hij langs het strand liep. Wat een geweldige waarneming om de dag mee af te sluiten! S Avonds passeerden we Moffen op weg naar het noordoosten. Het vlakke, laaggelegen morene-eiland is moeilijk te zien op een dag met ruwe zee.

Om 7 uur 's ochtends werden we gewekt door de zachte stem van Pablo, onze Expeditieleider: "Goedemorgen iedereen, goedemorgen, de luchttemperatuur is ongeveer 2°C, het weer is geweldig en er is geen wolkje aan de lucht. Plancius heeft de hele nacht doorgezeild en we zijn nu in Faksevågen, een kleine fjord aan de westkant van Lomfjord, in het gebied van Hinlopen Strait." Voor deze ochtend hebben we verschillende mogelijkheden voor activiteiten: een lange wandeling met Pablo en Elodie naar een plateau dat een prachtig uitzicht biedt op de fjord, de gletsjer en de smeltwatervlakte; een middenwandeling met Keechy naar een mooie uitkijkpost om de tijd te nemen om naar de planten en vogels te kijken; een strandwandeling met Beth voor de enthousiaste vogelaars en tot slot een kajaktocht om de kust van dichterbij te bekijken. Faksevågen Fjord is een geweldig gebied om de hoogarctische toendra en zijn kleine "Svalbardbos" van niet hoger dan een paar centimeter te observeren. De wilgenboom is een van de vijf bomen van Spitsbergen en groeit niet meer dan een paar millimeter per jaar. We konden ook Purpersaxifrage waarnemen, een kleine, mooie pionierplant die veel voorkomt in Spitsbergen maar ook in de Alpen. We vonden ook Mountain Avens met zijn geelwitte bloemen die goed gedijen in deze zeer ruwe omgeving. De lange wandelaars kregen de kans om rendieren te observeren: een mannetje, een vrouwtje en haar kalf. Het Spitsbergen Rendier is het enige rendier in Spitsbergen, het is kleiner dan de rendieren in Scandinavië en ze zijn niet gedomesticeerd. Twee Alpensneeuwhoenen werden waargenomen door de middelste groep wandelaars. Het vrouwtje was moeilijk te zien omdat ze erg goed gecamoufleerd was. Tegen de middag waren we allemaal terug op het schip en begon Plancius richting het noorden te varen om de bestemming van de middag te bereiken: Alkefjellet, wat 'Berg Zeekoeten' betekent (om voor de hand liggende redenen!). Tegen 15.00 uur lagen alle Zodiacs in het water en waren we klaar om deze verbazingwekkende plek te verkennen met onze guano-bestendige kleding. In de zomermaanden nestelen er ongeveer 65 duizend Brünnich's Zeekoeten op deze 100 meter hoge klif. Ze bezetten elke centimeter klif die breed genoeg is voor een nest en smal genoeg om Poolvossen af te schrikken. De vrouwtjes leggen een peervormig ei in juni en dan blijven beide ouders een maand op het nest zitten om het kuiken nog 3 weken te voeden tot het kuiken van de klif springt (en opgegeten kan worden door een opportunistische Grote Burgemeester die meestal in de directe omgeving blijft!) Na een hobbelige en natte rit terug naar het schip werden we verwelkomd met een welverdiende warme chocolademelk. Voor de recapitulatie legde John, een van de passagiers en een fervent vogelaar, enkele zeer interessante feiten uit over Brünnich's Zeekoeten. Beth vertelde over de geologie achter sommige landschappen van Spitsbergen die we hebben gezien en Elodie vertelde ons meer over een uniek landschapselement dat veel voorkomt in Spitsbergen: verhoogde stranden. Tot slot legde Pablo het plan voor morgen uit: spannende avonturen in het vooruitzicht, we gaan noordwaarts! Wat een geweldige dag in het hoge noordpoolgebied!

Goedemorgen Plancius! Opstaan! Na het ontbijt waren we klaar voor plan A, namelijk landen op het eiland Phippsøya, een van de zeven eilanden of Sjuøyane. Maar de landing werd geannuleerd vanwege de weersomstandigheden; zeer dichte mist die ons het gevoel gaf dat we in een pingpongbal zaten. Onze Expeditieleider kwam met plan B en dus voer het schip noordwaarts naar het eiland Rossøya om de ijs- en weersomstandigheden rond het eiland te controleren. Ondertussen hadden we een geweldige presentatie over de geschiedenis genaamd "De race naar de Noordpool" door Marcel. Het bleek al snel dat we door de mist niets konden doen op Phippsøya eiland omdat het onmogelijk was om er zeker van te zijn dat we voor veiligheid konden zorgen terwijl we aan land waren, aangezien het expeditieteam de landingsplaats en de omgeving niet kon verkennen op aanwezigheid van Ijsbeer. Dus, zoals op een echte expeditie, werden we geconfronteerd met een onvoorspelbare situatie met ongunstig weer en moesten we van ons plan afwijken. Daarom gingen we over op plan C: verder noordwaarts naar het pakijs op zoek naar wilde dieren en om te proeven van het echte noordpoolgebied met de oceaan bedekt met zee-ijs. Na de lunch om 1230 beginnen we het pakijs te zien. Al snel hadden we het geluk om 3 Groenlandse Walvissen, een paar Ringelrobben en een zeldzame Kleine Burgemeester te zien! De mist trok een beetje op zodat we allemaal konden genieten van de pure schoonheid van het noordpoolgebied. Alle expeditiegidsen en gasten waren op de buitendekken om hun ervaringen te delen over het zien van zeer zeldzame zoogdieren en vogels en het ongelooflijke "landschap" - de zee bedekt met zee-ijs. Om 15.30 hadden we een geweldige presentatie over zee-ijs door Elodie, die veel vragen en discussies opriep, wat een zeer belangrijk onderdeel is van het educatieproces. Daarna gingen we verder met de recapitulatie en de plannen voor morgen. Tijdens het diner veranderden we onze koers naar het noordwesten langs het pakijs en we werden beloond met nog een waarneming van een Dwergvinvis, Groenlandse Walvis, zeehonden en walrussen op het ijs. Vandaag werd het reguliere diner vervangen door een BBQ op het buitendek met muziek en een feestelijke sfeer. Het was absoluut verbazingwekkend om het enige schip in dit gebied te zijn met het eindeloze veld van pakijs en walvissen die voorbij kwamen. De meest noordelijke positie die we bereikten was 81°24.667' Noord 017°52.608' Oost. Welterusten Plancius. Morgen is er weer een dag vol nieuwe ontdekkingen.

Na het ontbijt gingen we aan wal om de plek te bezoeken waar het team van drie het jaar doorbracht waarover geschreven wordt in "De vrouwen in de poolnacht". We waren allemaal verbaasd over de omstandigheden waarin deze mensen leefden, maar velen vroegen zich af of zij hetzelfde zouden kunnen doen. Na het bezoek aan de hut maakten we een wandeling waarbij we konden kiezen uit een middellange of een langere wandeling. Terwijl we langs de heuvel of het strand liepen, verzamelden we plastic afval en leerden we over antieke vossenvallen, drijfhout en de dieren die we op het strand zagen. Te snel was het tijd om terug te keren naar het schip en al snel waren we op tijd terug in de warmte van het schip voor de lunch. Indre Norskøya. Wow! We verlieten het schip voor een zodiac cruise en al snel zagen we een moeder Ijsbeer met twee jongen slapen op de rots boven het strand. Veel gasten maakten foto's die de kerstkaarten van dit jaar moeten worden. Net toen we overwogen om de site te verlaten, zagen we een mannelijke Ijsbeer in het water naar een walviskarkas zwemmen. Niets leidde de beer af van zijn missie en hij zwom doelgericht. Hij klauterde uit het water en begon het vlees te verorberen. De moeder bracht de jongen langs de kust, waar ze het water in gingen en zich haastig terugtrokken naar een ander eiland. Toen we het gebied verlieten, waren we benedenwinds van het karkas en we kregen er een geur van en het was iets anders. We vroegen ons af hoe hij zo'n maaltijd van het stinkende vlees kon maken. Het was een prachtig hoogtepunt van de tocht. Fuglesongen Om onze middagexcursie af te sluiten, staken we de baai over in iets moeilijkere omstandigheden om onze laatste plek van de dag te bereiken. We vochten tegen de wind, de kou en de golven om de kliffen te bereiken en de kolonie Kleine Alken te zien. Het was fascinerend om te zien hoe deze kleine vogels in zwermen de zee op gingen om zich te voeden. Wat een fantastische manier om een fantastische dag van pooluitstappen af te sluiten.

Hallo Plancius, goedemorgen! Na het ontbijt waren we klaar voor onze landing in Alkhornet, bij de ingang van een fjord genaamd Isfjord. Meer dan 10 rendieren en kalfjes stonden aan land op ons te wachten. We namen de eerste groep mee voor een lange wandeling, en de tweede groep voor een middenwandeling. Beide in dezelfde richting, maar het terrein was een beetje lastig, met oneffen ondergrond op de toendra. Die groep had de kans om de rendieren van dichtbij te zien en kalfjes te zien eten op deze ongelooflijke plek met een grote klif die boven ons uittorende en het geluid van zeekoeten die rondvlogen. De tweede groep zag een Poolvos in het gras rusten, dus besloot de eerste groep een andere route te nemen om een beter uitkijkpunt te krijgen om de Poolvos te zien. Na een spectaculaire rustige landing met prachtige wilde dieren en landschappen, was het tijd om terug te keren naar het schip, te lunchen en ons voor te bereiden op de volgende activiteit in Billefjord. Na de lunch waren we klaar om het schip naar Billefjord te laten varen, voor een historische plaats, Pyramiden. Pablo vertelde ons over de geschiedenis van de stad terwijl we vanaf het dek in de zon genoten van het uitzicht. "De mijnbouw begon in 1911, maar het succes was beperkt. In 1926 werd het eigendom verkocht aan Rusland en in 1946 werd het overgenomen door het Russische staatsbedrijf Trust Arktikugol, samen met alle andere Russische belangen in Spitsbergrn. In 1989 woonden er 715 mannen, 228 vrouwen en 71 kinderen in Pyramiden. Pyramiden werd in 1998 verlaten. De redenen hiervoor waren de slechte kolenvoorraden. De regering in Moskou had geen interesse in het steunen van de Russische periferie in de jaren 1990". We vervolgden de vaartocht, met een aantal korte lezingen van Beth en Elodie over het gletsjer- en prachtige berglandschap dat ons omringde. Na de boottocht in de zon zetten we om 5.30 uur een paar zodiacs in het water en maakten we een zodiac cruise in Skanbukta. Hier zagen we papegaaiduikers, noordse stormvogels en een deken van jakobsladderbloemen op een prachtige klif. We kwamen terug op het schip voor een heerlijk diner en Capitan's cocktail, de welkomstcocktail.

Vanochtend vroeg komen we aan in Longyearbyen. Terwijl we genieten van een laatste ontbijt aan boord, worden onze koffers van boord gehaald. Het is een triest moment om van boord te gaan van de Plancius, die een comfortabel en gezellig thuis is geweest tijdens deze onvergetelijke reis. We hebben vele unieke momenten gedeeld, een reeks zelden geziene wilde dieren gezien en nieuwe vrienden gemaakt. Beladen met mooie herinneringen moeten we nu naar huis.