Naam: Beloega (Delphinapterus leucas)
Lengte: 3.5-6 meter
Gewicht: 1.100 - 1.600 kg
Verspreidingsgebied: Het Arctisch en subarctisch gebied
Beschermingsstatus: gevoelig
Dieet: Vis, ook ongewervelde dieren
Uiterlijk: Wit, grijs
Hoe jagen Beloega’s?
Het voedsel van Beloega’s varieert per regio waar ze leven maar ook per seizoen. Ze eten voornamelijk vis maar ook ongewervelde dieren zoals garnalen, slakken, krabben en inktvissen. Beloega’s passen meerdere jacht tactieken toe. Vaak speuren ze de zeebodem af naar bodemdieren en vissen, van de ondiepe kustwateren tot op een diepte van wel 700 meter in de diepe fjorden. Beloega’s hebben lange rijen tanden die echter niet bijzonder lang of scherp zijn, ze worden dan ook niet echt gebruikt bij het opeten van de prooi. In plaats daarvan zuigen deze witte walvissen hun voedsel naar binnen waarbij ze ervoor moeten zorgen dat de prooi niet te groot is en deze niet vast komt te zitten in de keel. Bij de jacht werken Beloega’s vaak samen, bijvoorbeeld om een school vissen richting ondiep kustwater te jagen waar het makkelijker is om deze te vangen.
Hoe sociaal zijn Beloega’s?
Beloega’s zijn zeer sociale dieren. Ze leven meestal in groepen van 2 tot wel 25 individuen (gemiddeld 10) onder leiding van een dominant mannetje. Tijdens de late zomer verzamelen meerdere groepen zich, er komen dan enorm grote aantallen dieren samen in de baaien en fjorden. Beloega’s zijn ook zeer speels. Ze jagen op elkaar voor plezier, spuwen water naar elkaar (maar soms ook naar mensen), schuren tegen elkaar aan, roepen elkaar, maken speeltjes van objecten die ze in het water vinden en zwemmen naast boten om een blik te werpen op de passagiers.
Hoe snel kunnen Beloega’s zwemmen en hoe lang kunnen ze onderwater blijven?
Beloega’s zijn tamelijk langzame zwemmers, gewoonlijk bewegen ze zich voort met een snelheid tussen 3 en 9 km/uur. Ze kunnen een snelheid van wel 20 km/uur halen maar houden die maar kort vol. De diepste duik die ooit van een Beloega werd waargenomen was 872 meter. Beloega’s kunnen tegen de 20 minuten onderwater blijven maar de meeste duiken duren maar rond de 5 minuten. Net zoals andere walvissen vertragen Beloega’s hun hartslag, van de gebruikelijke 100 slagen per minuut tot rond de 10 tot 20 slagen per minuut, om zo zuurstof te sparen tijdens het duiken. Tijdens een duik wordt bloed weggeleid van de niet vitale organen om ervoor te zorgen dat de longen, het brein en het hart een constante aanvoer houden.
Hoe planten Beloega’s zich voort?
Mannetjes worden seksueel actief wanneer ze tussen de 4 en 7 jaar oud zijn, vrouwelijke dieren iets later, rond de 9 jaar. Bij vrouwtjes neemt de vruchtbaarheid af nadat de dieren de 25 jaar gepasseerd zijn. Gemiddeld brengt een vrouwtje in haar vruchtbare tijd elke 3 jaar één kalf ter wereld. De paartijd is vooral tussen februari en mei, hoewel er ook seksuele activiteit in andere periodes wordt waargenomen. De zwangerschap duurt tussen de 12 en 15 maanden. Het kalf seizoen hangt enigszins af van waar de dieren leven. Dieren in de hoge Arctis hebben hun seizoen ergens tussen maart en september terwijl op lagere breedtegraden het seizoen later is, tussen juni en augustus.
Bij de geboorte zijn de kalveren grijs, wegen ze ongeveer 80 kg (evenveel als een volwassen man) en zijn ze ongeveer anderhalve meter lang. De kalveren kunnen zwemmen zodra ze geboren zijn.
Hoe oud worden Beloega’s?
De gemiddelde levensverwachting van een Beloega in het wild ligt ergens tussen de 35 en 50 jaar. Recente studies suggereren echter dat ze mogelijk tot wel 70 jaar oud kunnen worden.
Hoeveel Beloega’s leven er?
De International Union for Conservation of Nature schat dat er wereldwijd rond de 150.000 Beloega’s leven.
Hebben Beloega’s vijanden?
IJsberen kunnen een bedreiging vormen wanneer open water afgesloten wordt door pakijs. Een Beloega kan dan ver van open water geïsoleerd komen te zitten, uitgeput raken en door een IJsbeer uiteindelijk op het ijs worden getrokken. Orka's zijn ook een bedreiging en doden zowel kalveren al volwassen Beloega’s.
7 Interessante weetjes over Beloega’s
- Beloega’s hebben een fantastisch gehoor en gebruiken echolocatie in de donkere diepten van de oceaan. Hierbij zenden de dieren krachtige hoogfrequente ‘klik’-geluiden uit. De weerkaatsing van deze geluiden tegen bijvoorbeeld prooi of andere onderwaterobjecten geeft hen een gedetailleerd beeld ervan waardoor ze in de donkere diepte kunnen jagen maar bijvoorbeeld ook wakken in het ijs kunnen vinden.
- De laag blubber van Beloega’s is wel 12 centimeter dik zodat ze goed beschermd zijn tegen het koude water van de poolzeeën.
- Ze zijn niet gerelateerd aan de Beloega steur, de vis met dezelfde naam die beroemd is om zijn kaviaar.
- De bolle uitstulping op het voorhoofd van de Beloega wordt de ‘meloen’ genoemd. Hoewel alle tandwalvissen er een hebben (ze worden gebruikt als akoestische lens om de ‘klik’-geluiden te versterken die worden uitzonden voor de echolocatie) kunnen enkel Beloega’s ze actief van vorm veranderen om zo veel verschillende geluiden te creëren.
- Door de grote variëteit aan geluiden die ze kunnen maken worden Beloega’s soms ook ‘zee kanaries’ genoemd.
- Beloega’s beheersen samen met de Narwal een voor walvissen uitzonderlijke eigenschap: ze kunnen hun kop kunnen draaien en ermee knikken.
- Beloega’s hebben geen dorsale vin (rugvin) waardoor ze van onderwater tot dicht bij het zeeijs kunnen zwemmen. Dit geeft hen de betere kansen om aan aanvallen van Orka’s te ontkomen omdat deze snelle roofdieren vanwege hun grote rugvinnen niet dicht genoeg bij het ijs kunnen komen.