Het Groenlandse fjordenstelsel van Scoresby Sund
In een land van uitgestrekte bergen, kolossale gletsjers en majestueuze kustlijnen zijn maar weinig plaatsen zo uitgestrekt, kolossaal of majestueus als Scoresby Sund.
Scoresby Sund is het grootste fjordenstelsel ter wereld. Het is een kronkelende uitbreiding van de Groenlandse Zee en strekt zich 110 km uit in het oostelijke deel van Groenland. De boomachtige structuur vertakt zich in een enorm systeem van fjorden, waarvan de langste 350 km van de kust ligt.
Als je Scoresby Sund opvaart, word je begroet door besneeuwde bergtoppen. Eindeloze uitsteeksels van ijsbergen verschijnen, in onmogelijke geometrische vormen gesneden door de wind en het water. Overal waar je kijkt, zie je weer een gletsjer.
Scoresby Sund biedt een uitgestrekte blauw-witte muurschildering waarin je je gemakkelijk kunt voorstellen wat de Engelse ontdekkingsreiziger William Scoresby voelde toen hij er in 1822 voor het eerst op voer.
Scoresby Sund wetenschap: wat is een fjord eigenlijk?
Fjorden behoren tot de meest verrassende landschappen op aarde, Scoresby Sund daargelaten.
Het woord "fjord" komt van het Noorse "fjörðr", wat betekent "waar je naar de overkant reist" of "naar de overkant brengt". Andere Engelse afgeleiden zijn "fare" en "ferry"."Deze woorden passen bij het gevoel dat je krijgt als je door een spectaculaire fjord als Scoresby Sund reist, waardoor je in beweging wilt blijven om steeds meer te zien.
Alle fjorden, niet alleen fjorden zoals Scoresby Sund, zijn over het algemeen op dezelfde manier ontstaan: een reusachtige gletsjer die van een berg afdaalt, snijdt in de loop van duizenden jaren een diep U-vormig dal en wanneer de gletsjer zich uiteindelijk terugtrekt, laat hij een geul achter. Als er zeewater bijkomt, wordt deze geul opgevuld en ontstaat er een fjord.
Ø Fjord, een van de vele fjorden van Scoresby Sund, is een van de meest majestueuze voorbeelden. Ø Fjord ligt op 2.000 meter hoogte, heeft bergen aan weerszijden en is op sommige plaatsen meer dan 1.000 meter diep. Het is ook bezaaid met enorme ijsbergen.
De rijkdom van Scoresby Sund
Scoresby Sund is zo rijk aan natuurschoon dat er ook veel pooldieren leven.
Tijdens je reis door Scoresby Sund kun je kuddes grazende muskusossen, Poolvossen, Poolhaas en lemmingen zien. Ijsberen worden echter niet vaak gezien in dit gebied van Groenland.
Scoresby Sund wordt ook bevolkt door zeedieren: Arctische zalmforel, zwarte heilbot, poolkabeljauw, inktvissen, zeeschorpioenen en Groenlandse haaien zwemmen in de wateren. Je kunt ook verschillende soorten zeehonden, walvissen en, als je heel veel geluk hebt, een narwal tegenkomen.
Het weer in Scoresby Sund
Vergis je niet, Scoresby Sund ligt in het noordpoolgebied.
Temperaturen kunnen dalen tot -22°C (-10°F). Maar in de gematigdere herfstmaanden - wanneer onze schepen Groenland bezoeken - kun je verwachten dat de temperaturen in Scoresby Sund comfortabeler zijn, rond 5°C (41°F).
De Thule-cultuur van Scoresby Sund
Er zijn verschillende oude nederzettingen in Scoresby Sund: Danmark Ø en Sydkap zijn twee voorbeelden. Deze gebieden hebben geprofiteerd van het mildere weer. Misschien kun je hier daarom overblijfselen vinden van zowel hedendaagse hutten als vroege Thule-nederzettingen.
De Thule waren de voorouders van de huidige inheemse Groenlanders, of Inuit. Ze bereikten het Scoresby Sund-gebied van Groenland rond 1300.
Ittoqqortoormiit: de Grote Huisbewoners van Scoresby Sund
Vlakbij de monding van Scoresby Sund ligt Ittoqqortoormiit, een van de meest recent gestichte steden in Groenland.
Gesticht in 1925, werd deze Scoresby Sund stad bewoond door ongeveer 80 inheemse Groenlanders. Vandaag de dag heeft het bijna 400 inwoners. Deze bevolking kan echter niet de eerste zijn geweest die dit gebied bewoonde, zoals blijkt uit de oude Inuit artefacten in de regio.
Deze nieuwere Inuit-kolonisten waren jagers en omdat Scoresby Sund rijk is aan zeehonden, walrussen, narwallen, ijsberen en Poolvossen, creëerden ze al snel een bloeiend leven voor zichzelf.
De Inuit jagen nog steeds in Scoresby Sund. De jacht zorgt niet alleen voor hun levensonderhoud, maar betekent ook handel en inkomen.
Vissen in Scoresby Sund zorgt ook voor voedsel op tafel, hoewel de zee een groot deel van de tijd bevroren is. Het zee-ijs van Scoresby Sund verhindert zelfs de toegang voor schepen gedurende ongeveer negen maanden van het jaar. De winters kunnen streng zijn en zelfs de zomers zijn koud. De warmste maandtemperatuur in Scoresby Sund is ongeveer 3°C (37°F).
Een voordeel van het zee-ijs in Scoresby Sund is dat het een pad wordt naar nieuwe routes.
De lokale bevolking gaat er zelfs op hondensleeën of neemt sneeuwscooters voor weekendkampeertochten. En in de herfst, als al dat zee-ijs is ontdooid, varen expeditieschepen zoals het onze Scoresby Sund binnen en laten duizenden poolbewonderaars kennismaken met de schoonheid ervan.
In Ittoqqortoormiit kun je jezelf onderdompelen in de cultuur van Scoresby Sund. Bekijk de sledehonden, zie hoe de plaatselijke bevolking dierenhuiden prepareert en stuur een kaart naar huis vanuit het postkantoor.
Plan je eigen Scoresby Sund reis
Als je op zoek bent naar een avontuur buiten de gebaande paden, dan is Scoresby Sund iets voor jou.
Je reis wordt beloond met een aantal van de meest adembenemende landschappen op aarde, waaronder uitzicht op het noorderlicht. En wees voorbereid om zoveel mogelijk Arctische dieren te zien als op je camera passen, want in Scoresby Sund is het alsof je naar een vroeger tijdperk vaart.