Regio: Arctis

Bestemmingen: Groenland

Naam: IJsduiker, Engels: Great Northern Diver (Gavia Immer)

Lengte: 60 tot 100 cm.

Gewicht: 1,5 tot 8 kg, gemiddeld ongeveer 4 kg.

Locatie: In de zomer – Groot-Brittannië, IJsland, Groenland en noord Amerika. ’s Winters – de zuidelijke kusten van Noord-Amerika, Europa en noordwest Afrika.

Beschermingsstatus: Niet bedreigd.

Dieet: Vis.

Voorkomen: Broedkleed - zwarte kop, witte onderkant, geruite mantel (boven rug en schouders). Buiten het broedseizoen - bruin met witte nek en kin. Rode ogen.

Hoe foerageren IJsduikers?

IJsduikers kunnen tot wel 60 meter diep duiken en blijven per duik zo’n 3 minuten onder water. Het rood in hun ogen helpt hen onderwater goed te kunnen zien.

Zijn IJsduikers sociaal?

IJsduikers vormen monogame paartjes die beide het territorium verdedigen tegen andere IJsduikers. Soms vormen ze echter grotere groepen, om te foerageren in een ‘neutraal’ gebied.

Hoe snel vliegen IJsduikers?

IJsduikers kunnen snelheden tot 120 km per uur bereiken.

Hoe zijn de paarrituelen van de IJsduiker?

IJsduikers komen van april tot en met mei in hun broedgebieden aan.

De nesten bestaan uit hopen aarde en planten met in het midden een uitholling. Het mannetje kiest de locatie voor het nest, waarna het vrouwtje helpt het te bouwen.

Het vrouwtje legt 1 tot 3 eieren en beide ouders bebroeden gedurende ongeveer 1 maand om beurten de eieren. Na het uitkomen van de eieren de kuikens nog zo’n 2 maanden gevoerd.

De kuikens ‘rijden’ in het begin op de rug van hun ouders mee, voor de eerste verkenningen van het gebied. Vermoed wordt dat dit zowel helpt om de kuikens warm te houden als om predatie te voorkomen.

De kuikens kunnen al 2 dagen na het uitkomen duiken. Ze concurreren met elkaar om voedsel en de gevechten die hierbij plaatsvinden kunnen af en toe tot de dood leiden.

© By P199 (Own work) [CC BY-SA 2.5], via Wikimedia Commons.jpg

Hoe lang leven IJsduikers?

IJsduikers kunnen in het wild ongeveer 30 jaar worden.

Hoe groot is de wereldpopulatie van de IJsduiker?

Een ruwe schatting van de totale populatie IJsduikers komt uit op iets boven de 525.000.

Hebben IJsduikers natuurlijke vijanden?

Eieren en jonge dieren zijn kwetsbaar voor een groot aantal soorten roofdieren - grote vissen, vossen, nertsen, meeuwen, corvidae (een vogelfamilie met hierin de kraaien, raven, Vlaamse gaaien en eksters), wasberen, stinkdieren en schildpadden.

Volwassenen dieren worden soms aangevallen door zeearenden en zeeotters.

7 Bekende IJsduiker Feitjes

  • De geslachtsnaam Gavia is een Latijns woord dat oorspronkelijk werd gebruikt om een kleine zee-eend te beschrijven. De twee vogels hebben wetenschappelijk geen verband maar zijn allebei zwart-witte duikers.
  • Van de naam Immer wordt gedacht dat het één van de twee volgende betekenissen heeft. De eerste is het Latijnse woord immergo wat ondergedompeld betekend, gerelateerd aan het duiken met de vogel. De andere mogelijke oorsprong van dit woord is een oud Zweeds woord: emmer of immer dat ‘as’ betekent, met betrekking tot de donkere kleuring van de vogel.
  • ‘Loon’ heeft ook een interessante oorsprong - het komt van Scandinavische woorden voor "kreupel", zoals de Zweedse ‘lam’ en het beschrijft hoe de grote poten met zwemvliezen, geplaatst aan de achterkant van het lichaam, de vogel weinig gracieus maakt op het land.
  • Historisch bewijs suggereert dat IJsduikers al minstens 20.000.000 jaar bestaan, waardoor ze tot de oudste en meest primitieve van de hedendaagse vogels behoren.
  • Anders dan de meeste vogels hebben IJsduikers een aantal stevige botten (in tegenstelling tot de gangbare holle botten bij vliegende vogels) die extra gewicht toevoegen om ze te helpen duiken. Dit maakt het echter moeilijker om op te stijgen, wat betekent dat ze een "startbaan" benadering bij het opstijgen moeten gebruiken waarbij ze heftig fladderend en over het water rennend moeten opstijgen.
  • Wanneer ze worden aangevallen of hun jongen verdedigden, kunnen IJsduikers hun aanvallers direct aanvallen in een poging om ze met de snavel te spietsen.
  • IJsduikers zijn afgebeeld op de Canadese $ 1-munt, welke dan ook bekend staat als de ‘Loonie’ (een munt van $ 2 wordt de "Twee-nie" genoemd).
  • Volwassen IJsduikers kunnen tot wel 40 verschillende soorten lichaamsparasieten krijgen.

Gerelateerde reizen

Spitsbergen - Noordoost Groenland, Aurora Borealis, Inclusief Lange Wandelingen

Een poolreis naar drie Arctische eilanden: IJs, Inuït en Isolement

HDS11-25 Deze Spitsbergen - Noordoost Groenland expeditie is een avontuur voor echte pool liefhebbers. Vaar mee vanaf Spitsbergen naar het pakijs en uiteindel

m/v Hondius

Reisdatum:

23 aug. - 5 sep., 2025

Prijs:

7450 USD

Noord Spitsbergen, De Arctische zomer

Kijk uit naar wilde dieren in het iconische arctische landschap

RVR15-26 Deze Noord Spitsbergen zeilreis zeilt in een van de meest afgelegen en extreme gebieden van Europa, het noorden van Spitsbergen. De expeditie bezoekt

s/v Rembrandt van Rijn

Reisdatum:

12 aug. - 31 aug., 2026

Prijs:

9350 USD

Spitsbergen - Noordoost Groenland, Aurora Borealis, Inclusief Lange Wandelingen

Een poolreis naar drie Arctische eilanden: IJs, Inuït en Isolement

OTL14-26 Deze Spitsbergen - Noordoost Groenland expeditie is een avontuur voor echte pool liefhebbers. Vaar mee vanaf Spitsbergen naar het pakijs en uiteindel

m/v Ortelius

Reisdatum:

4 sep. - 17 sep., 2026

Prijs:

7750 USD