De laatste expeditiehut van de beroemde poolreiziger Ernest Shackleton is een van de populairste locaties die we bezoeken in de Rosszee. Deze legendarische hut, gelegen op Cape Royds in de McMurdo Sound, is door Shackleton en zijn bemanning gebruikt gedurende de uiteindelijk niet succesvolle, maar historische poging om de Zuidpool te bereiken in 1907-1909.
De Hut van Shackleton is sindsdien een van de meest fascinerende en regelmatig bezochte locaties op het Grote Witte Continent. Reizigers die de hut bezoeken zien niet alleen een belangrijk overblijfsel uit de hoogtijdagen van de Antarctische ontdekkingsreizen, maar ook een aantal boeiende natuurlijke bezienswaardigheden - niet in de laatste plaats de zuidelijkste Adéliepinguinkolonie ter wereld.
Als de condities het toestaan, proberen we de hut van Shackleton te bezoeken tijdens onze Rosszeereizen.
Binnen en buiten de Hut van Shackleton
De Hut van Shackleton is gebouwd op Cape Royds, een vulkanische landtong die het westelijke deel van Rosseiland in McMurdo Sound vormt. De kaap is door de Discovery Expedition vernoemd naar de meteoroloog aan boord, Luitenant Charles Royds van de Britse Royal Navy.
De hut wordt omgeven door een schilderachtig poolpanorama, met blikken op de Transantarctische Bergen, Mount Erebus, de Barnegletsjer en, uiteraard, de McMurdo Sound. Rondom de hut liggen de overblijfselen van de voorraden en uitrusting van de expeditie, zoals dozen met maïs, hondenkennels, ponyvoerkisten en een wiel van een Arrol-Johnston-auto.
In de hut zijn ondertussen de planken volgestapeld met voorraden uit het Edwardiaanse tijdperk: ingeblikt vlees en groenten, flessen frambozen, kruisbessen en rode aalbessen gewikkeld in stro. De binnenkant van de hut is eigenlijk een museum op zich, volledig uitgerust met de originele voorraden, meubels en een fornuis. De jassen en andere kleding van Shackleton en zijn mannen hangen zelfs nog aan de haken, alsof ze er nog maar net opgehangen zijn.
De schokkende geschiedenis van de Hut van Shackleton.
Eind januari 1908 was Ernest Shackleton, net als Robert Falcon Scott voor hem, niet in staat om op King Edward VII Land aan land te gaan vanwege de barre omstandigheden en besloot in plaats daarvan McMurdo Sound in te gaan. Aangezien de locale ijsomstandigheden hem belemmerden om Hut Point te bereiken, koos hij voor Cape Royds als plek om de winter door te brengen. Deze plek zou bekend komen te staan als de Hut van Shackleton.
Op 6 februari 1908 begon de groep met het neerzetten van de geprefabriceerde hut van 10 x 5,8 meter die ze uit Londen hadden meegenomen. Ze groeven de funderingen van de hut in de rotsachtige, bevroren grond, legden hun houten palen met een mengsel van cement en sintels en isoleerden het gebouw met vilt en korrelige kurk.
In de hut installeerden ze een zeven-licht carbid-acetyleen generator en twee fornuizen. Alleen de grote Amerikaanse “Mrs Sam” werd gebruikt voor het koken, terwijl het andere fornuis werd uitgerust met een warm water tank. Langs de noordmuur werden stallen toegevoegd voor de vier nog in leven zijde pony's, naast een garage voor hun 12-15 PK Arrol-Johnston-auto, het eerste motorvoertuig dat ooit op Antarctica werd gebruikt.
Op Shackleton na, die z’n eigen kamer had, sliep de bemanning in tweepersoons cabines met geïmproviseerde bedden met gordijnen ervoor om enige privacy te hebben. De kunstenaar van de expeditie, George Marston, schilderde panelen van Joanne d’Arc en Napoleon in de hut terwijl de chirurg en cartograaf Eric Marshall zijn ruimte inrichtte met een tafel gemaakt van wastafelpoten en een tekentafel. Er werden nog twee andere kames gebouwd, een biologisch laboratorium en een fotografische donkere kamer.
Shackleton omschreef de hut zelf als ‘een niet erg ruime woning voor de huisvesting van vijftien personen, maar onze kleine vertrekken waren warmer dan wanneer de hut groter was geweest’. Logischerwijs was warmte belangrijker dan ruimte gedurende de harde Antarctische winter.
De uitgebreide renovaties van de Hut van Shackleton
Toen leden van de Terra Nova Expeditie de hut op Cape Royds voor de eerste keer bezochten in januari 1911 vonden ze bewijs van een snel vertrek vanuit de Hut van Shackleton jaren geleden: Er stond nog een onaangeroerde maaltijd op tafel en er hingen nog sokken te drogen. De hut werd later bezocht door de Rosszeegroep in 1915-16, aangezien het een logische plek was om lucifers, tabak en zeep te vinden.
Tegen de tijd dat de Amerikaanse ijsbreker Edisto bij de Hut van Shackleton aankwam op 29 januari 1948, ontbraken er verschillende platen uit het dak, lagen de stallen vol met sneeuw en was de garage ingestort.
In 1957-58 is een team van het Nieuw-Zeelandse marineschip HMNZS Endeavour begonnen met het opruimen van Shackleton’s Hut en in 1959 werd er een restauratiecommissie ingesteld door de Nieuw-Zeelandse overheid en de New Zealand Antarctic Society. Het committee gaf de aanbeveling om de Hut van Shackleton weer te herstellen in z’n originele staat en ervoor te zorgen dat alle objecten die van historische waarde waren goed bewaard werden. In 1960-61 is men begonnen om de kookruimte, het biologische laboratorium, de garage en de stal te herstellen.
In de jaren ’90 heeft de Antarctic Heritage Trust een datalogger geïnstalleerd om de temperatuur en de relatieve vochtigheid in de hut te kunnen volgen. Tussen 2004 en 2008 heeft een internationaal team van specialisten op het gebied van cultureel erfgoed en het behoud hiervan elke Antarctische zomer in de hut doorgebracht om ervoor te zorgen dat ook de komende generaties kunnen genieten van de Hut van Shackleton. Het gebouw werd verstevigd en meer dan 6000 objecten van historische waarde werden gecatalogiseerd en weer teruggeplaatst op hun originele plaats.
De Hut van Shackleton is door het Antarctic Treaty System aangemerkt als een Antarctic Specially Protected Area (ASPA) en wordt onderhouden door de Antarctic Heritage Trust als onderdeel van het Ross Sea Heritage Restoration Project.
